صابرنیوز: رهبر معظم انقلاب در بخشی از بیانات در دیدار اعضای مجلس خبرگان ضمن بیان نکاتی در خصوص جهاد تبیین تصویب بودجهای سنگین در مجلس شورای اسلامی برای جهاد تبیین را غلط و بینتیجه خواندند و گفتند: من با این شیوه برخورد با مسائل موافق نیستم و تجربه گذشته نیز نشان میدهد این بودجهها غالباً هدر میرود. البته مسئولانی که این بودجهها در وزارت ارشاد و سازمان تبلیغات به دست آنها میرسد افراد مؤمن، سالم و قابل اعتمادی هستند ولی طبیعت این کار غلط است و امیدواریم مسئولان به این موضوع توجه کنند.
حضرت آیتالله خامنهای سپس لازمه موفقیت در جهاد تبیین را «بهروزرسانی ابزارها در جنگ نرم» دانستند و بیان کردند: همچنانکه دیگر نمیتوان در جنگهای سخت از ابزارهای قدیمی استفاده کرد، در جنگ نرم نیز باید ابزارهای خود را بهروز کنیم البته بعضی شیوههای قدیمی مانند منبر و مداحی همچنان اثرگذار و بدون جایگزین هستند.
این تذکر جدی رهبر معظم انقلاب موجب تغییر تصمیم مجلس و حذف این مصوبه شد اما مسئله اساسی نه فقط در این مسئله بلکه در بسیاری دیگر از مواجهههای مسئولان با بیانات رهبری، نگاه سطحی و کمعمق آنها این سخنان است که نقش اساسی در آسیب زدن و منحرف شدن اصل موضوع را دارد. در موضوع «جهاد تبیین» این فهم ناقص، غلط و سطحینگری نمایندگان و شاید نمایش ولایتمداری برخی افراد به وضوح نمایان شد و رهبر معظم انقلاب با این تذکر جدی باب خنثیسازی و لوث شدن این مفهوم اساسی را با اینگونه اقدامات نمایشی، ظاهری و کماثر بستند و نگذاشتند این مفهوم عمیق و بنیادی به عاقبت برخی شعارهای سال دچار شود.
در واقع موضوعی مانند «جهاد تبیین» بیش از بودجههای کلان و برگزاری همایشها و نشستهای پرطمطراق آن هم در «تبیین جهاد تبیین» نیازمند خلاقیت، تشخیص مسئله، طراحی نوع مواجهه تدافعی و تهاجمی با هجمه ترکیبی دشمن و استفاده از ظرفیتها و استعدادهای نیروهای مردمی از جمله جوانان و در یک کلام اقدامات مؤثر عملی است؛ لذا نه تنها به بودجههایی در این حد کلان نیازی نیست بلکه میتواند موجب انحراف و فساد در این اقدامات فرهنگی شود.
تجربه هم نشان داده تصویب این نوع بودجههای کلان و تخصیص آن به نهادهای مختلف در بیشتر مواقع به اقدامات نمایشی از قبیل تأسیس ستاد و ارسال مقاله به همایشها و ... منجر شده و آثار عملی آن کمتر دیده میشود. در حقیقت عدهای در کشور منتظرند تا رهبر معظم انقلاب سخنی بگویند و مفهوم جدیدی را مطرح کنند تا شروع به قلمفرسایی و مقالهنویسی و برپایی همایش کنند و از این طریق زمینه ارتقای علمی و دانشگاهی و جهش سیاسی و بعضا اقتصادی خود را فراهم کرده، بدون اینکه گامی در جهت عملیاتی شدن این توصیهها و نهادینه کردن گفتمان مدنظر رهبری در جامعه بردارند.
در این میان نهاد قانونگذاری کشور با تصویب چنین بودجه کلانی آن هم در این وضعیت نامطلوب اقتصادی و معیشتی مردم نشان داد نه فهم درستی از این مفهوم دارد و نه درک مناسبی از زندگی مردم؛ اینها همان دلالتهایی است که فاصله و شکاف مسئولان با مردم را نشان میدهد. در واقع فاصله میان مردم و مسئولان در چنین بزنگاههایی است که خود را نشان میدهد و عیار واقعی شعار مردمی بودن مدعیان را مشخص میکند. مسئولانی که نه به مسئله فرهنگ و پیچیدگیهای آن واقفند نه به واقعیتهای زندگی مردم اشراف دارند در نهایت چنین تصمیماتی میگیرند و در این میان بعضا نفوذیها و سواستفادهگرانی نیز پیدا میشوند که به این تصمیمات رنگ و لعاب ولایتمداری و لبیک به منویات رهبری میزنند تا این سادهاندیشان را خام کرده تا زمینه تصویب این بودجه را فراهم کنند.
آسیب دیگر این است که این اقدامات که در ظاهر به اسم تبعیت از رهبری و پیگیری منویات ایشان انجام میشود بزرگترین ضربه را به اصل موضوع زده و مردمی که در شرایط بسیار سخت اقتصادی و معیشتی زندگی میکنند با مشاهده تصویب چنین بودجهای برای «جهاد تبیین» نسبت به اصل و اهداف موضوع بدبین و دلزده میکند و این کاری است که نه دشمن دانا بلکه ناآگاهانی دلسوزانه یا آگاهانی منفعتطلبانه، انجام میدهند.
به نظر میرسد از آنجا که رهبر معظم انقلاب در همین چند ماه اخیر بارها جهاد تبیین را مطرح و ابعاد و زوایای آن را تشریح کردند دیگر نه نیازی به تبیین اصل این مفهوم است نه نیازی به مقالهنویسیها و برپایی همایشها. بهتر است نهادها و گروههای مردمی که در این زمینه احساس وظیفه و مسئولیت میکنند بر روی طرحهای اجرایی و بازسازی انقلابی ساختارهای فرهنگی و «به روزرسانی ابزارها» در این جنگ نرم متمرکز شوند و دستگاههای فرهنگی نیز بدون مانعتراشی زمینه بروز خلاقیتهای جوانان و ارائه ایدههای نو را فراهم کنند تا آثار جهاد تبیین در حوزههای مختلف به طور ملموس مشاهده شود.
مهدی مخبری، پژوهشگر مسائل سیاسی
حضرت آیتالله خامنهای سپس لازمه موفقیت در جهاد تبیین را «بهروزرسانی ابزارها در جنگ نرم» دانستند و بیان کردند: همچنانکه دیگر نمیتوان در جنگهای سخت از ابزارهای قدیمی استفاده کرد، در جنگ نرم نیز باید ابزارهای خود را بهروز کنیم البته بعضی شیوههای قدیمی مانند منبر و مداحی همچنان اثرگذار و بدون جایگزین هستند.
این تذکر جدی رهبر معظم انقلاب موجب تغییر تصمیم مجلس و حذف این مصوبه شد اما مسئله اساسی نه فقط در این مسئله بلکه در بسیاری دیگر از مواجهههای مسئولان با بیانات رهبری، نگاه سطحی و کمعمق آنها این سخنان است که نقش اساسی در آسیب زدن و منحرف شدن اصل موضوع را دارد. در موضوع «جهاد تبیین» این فهم ناقص، غلط و سطحینگری نمایندگان و شاید نمایش ولایتمداری برخی افراد به وضوح نمایان شد و رهبر معظم انقلاب با این تذکر جدی باب خنثیسازی و لوث شدن این مفهوم اساسی را با اینگونه اقدامات نمایشی، ظاهری و کماثر بستند و نگذاشتند این مفهوم عمیق و بنیادی به عاقبت برخی شعارهای سال دچار شود.
در واقع موضوعی مانند «جهاد تبیین» بیش از بودجههای کلان و برگزاری همایشها و نشستهای پرطمطراق آن هم در «تبیین جهاد تبیین» نیازمند خلاقیت، تشخیص مسئله، طراحی نوع مواجهه تدافعی و تهاجمی با هجمه ترکیبی دشمن و استفاده از ظرفیتها و استعدادهای نیروهای مردمی از جمله جوانان و در یک کلام اقدامات مؤثر عملی است؛ لذا نه تنها به بودجههایی در این حد کلان نیازی نیست بلکه میتواند موجب انحراف و فساد در این اقدامات فرهنگی شود.
تجربه هم نشان داده تصویب این نوع بودجههای کلان و تخصیص آن به نهادهای مختلف در بیشتر مواقع به اقدامات نمایشی از قبیل تأسیس ستاد و ارسال مقاله به همایشها و ... منجر شده و آثار عملی آن کمتر دیده میشود. در حقیقت عدهای در کشور منتظرند تا رهبر معظم انقلاب سخنی بگویند و مفهوم جدیدی را مطرح کنند تا شروع به قلمفرسایی و مقالهنویسی و برپایی همایش کنند و از این طریق زمینه ارتقای علمی و دانشگاهی و جهش سیاسی و بعضا اقتصادی خود را فراهم کرده، بدون اینکه گامی در جهت عملیاتی شدن این توصیهها و نهادینه کردن گفتمان مدنظر رهبری در جامعه بردارند.
در این میان نهاد قانونگذاری کشور با تصویب چنین بودجه کلانی آن هم در این وضعیت نامطلوب اقتصادی و معیشتی مردم نشان داد نه فهم درستی از این مفهوم دارد و نه درک مناسبی از زندگی مردم؛ اینها همان دلالتهایی است که فاصله و شکاف مسئولان با مردم را نشان میدهد. در واقع فاصله میان مردم و مسئولان در چنین بزنگاههایی است که خود را نشان میدهد و عیار واقعی شعار مردمی بودن مدعیان را مشخص میکند. مسئولانی که نه به مسئله فرهنگ و پیچیدگیهای آن واقفند نه به واقعیتهای زندگی مردم اشراف دارند در نهایت چنین تصمیماتی میگیرند و در این میان بعضا نفوذیها و سواستفادهگرانی نیز پیدا میشوند که به این تصمیمات رنگ و لعاب ولایتمداری و لبیک به منویات رهبری میزنند تا این سادهاندیشان را خام کرده تا زمینه تصویب این بودجه را فراهم کنند.
آسیب دیگر این است که این اقدامات که در ظاهر به اسم تبعیت از رهبری و پیگیری منویات ایشان انجام میشود بزرگترین ضربه را به اصل موضوع زده و مردمی که در شرایط بسیار سخت اقتصادی و معیشتی زندگی میکنند با مشاهده تصویب چنین بودجهای برای «جهاد تبیین» نسبت به اصل و اهداف موضوع بدبین و دلزده میکند و این کاری است که نه دشمن دانا بلکه ناآگاهانی دلسوزانه یا آگاهانی منفعتطلبانه، انجام میدهند.
به نظر میرسد از آنجا که رهبر معظم انقلاب در همین چند ماه اخیر بارها جهاد تبیین را مطرح و ابعاد و زوایای آن را تشریح کردند دیگر نه نیازی به تبیین اصل این مفهوم است نه نیازی به مقالهنویسیها و برپایی همایشها. بهتر است نهادها و گروههای مردمی که در این زمینه احساس وظیفه و مسئولیت میکنند بر روی طرحهای اجرایی و بازسازی انقلابی ساختارهای فرهنگی و «به روزرسانی ابزارها» در این جنگ نرم متمرکز شوند و دستگاههای فرهنگی نیز بدون مانعتراشی زمینه بروز خلاقیتهای جوانان و ارائه ایدههای نو را فراهم کنند تا آثار جهاد تبیین در حوزههای مختلف به طور ملموس مشاهده شود.
مهدی مخبری، پژوهشگر مسائل سیاسی