سال ۹۹ با تمام تلخی ها و شیرینی‌ هایش رو به پایان است؛ اینک در آستانه آخرین پنجشنبه سال و بنابر یک سنت قدیمی یادی می کنیم از برخی شخصیت های فرهنگی و هنری که هرچند به صورت مادی از میان ما رفته اند اما تا زمانی که آثار ماندگارشان در سینما و تلویزیون و هنرهای نمایشی ماندگار است، مانا و جاودان هستند و هرگز در دل و ذهن مردم و دوست داران شان نخواهند مرد.

 

 

 

 

در سال ۹۹ جامعه هنری ایران در بخش‌های مختلف چهره‌ هایی را از دست داد. در این میان محمدعلی کشاورز، خسرو سینایی، کامبوزیا پرتوی، چنگیز جلیلوند، سیامک شایقی، ماهچهره خلیلی، علی انصاریان، پرویز پورحسینی، اکبر عالمی، صدیقه کیانفر، سیروس گرجستانی و... جزو هنرمندانی بودند که مرگ شان ضمن ایجاد واکنش های گسترده در جامعه هنری، در میان عموم افراد جامعه نیز واکنش های بسیاری را برانگیخت و تعداد بیشتری از مردم از مرگ و نبود مادی آن ها سوگوار شدند و علیرغم وجود کرونا مراسم تشییع باشکوه و قابل توجهی برایشان برگزار کردند.

 

در ادامه مطلب به صورت فهرست وار بر اساس حروف الفبا نگاهی خواهیم داشت به کارنامه هنری ۳۸ هنرمند کشور آقایان و خانم ها: نوذر آزادی، عبدالله احمدیه، محمد اسدی، کریم اکبری مبارکه، علی انصاریان، علی برقی، کامبوزیا پرتوی، پرویز پورحسینی، احمد پورمخبر، بهروز تقوایی، عزت الله جامعی ندوشن، چنگیز جلیلوند، عباس جوانمرد، کیهان خسروانی، ماهچهره خلیلی، کیومرث درم بخش، غلامرضا سرکوب، سوسن سلیمی، مسعود سمیعی، خسرو سینایی، سیامک شایقی، علی اصغر شهبازی، قدرت الله صالحی، سیامک صرافت، سیدجلال طباطبایی، منوچهر طیاب، اکبر عالمی، اصغر عبدالهی، همایون رضا عطاردی، بهنوش فرهودی، محمود فلاح، یوسف قربانی، محمدعلی کشاورز، مسعود کلانتری، صدیقه کیانفر، سیروس گرجستانی، بهمن مفید و محمدحسین نورشاهی که جزو چهره های شاخص هنری بودند و اهالی سینما، تلویزیون، تئاتر و فرهنگ و هنر، همچنین مردم هنردوست و هنرپرور کشورمان در اندوه و ماتم آن ها در سوگ نشستند.

 

نوذر آزادی گوینده، نویسنده و کارگردان سال ۱۳۱۷ در کرمانشاه متولد شد. وی تا چند سال پیش در ایران زندگی می‌کرد، ولی در این سال‌ها فعالیت هنری نداشت. آزادی در رادیو و تئاتر به ویژه تئاتر کرمانشاه فرد تاثیرگذاری بود، اما با بازی در سریال‌های قبل از انقلاب و نویسندگی و کارگردانی مجموعه «ایتالیا ایتالیا» به شهرت رسید.زنده‌یاد نوذر آزادی پس از انقلاب چندین پیشنهاد کار در خارج از کشور داشت، ولی آن‌ها را نپذیرفت.

 

عبدالله احمدیه ۳۰ بهمن‌ماه ۱۳۳۲ دیده به جهان گشود. او بازیگر سینما و تلویزیون بود و در سریال‌های ماندگاری همچون «آینه عبرت»، «به رنگ صدف»، «اُ مثبت»، «خوش رکاب»، «سه در چهار» و در بسیاری از فیلم‌های سینمایی مثل «آدم برفی» ایفای نقش کرده بود.

 

محمد اسدی زاده سال ۱۳۳۸ در تهران بود که جمعه ۱۷ بهمن به دلیل ایست قلبی درگذشت. وی در نمایش هایی، چون «آن زمان فرا خواهد رسید» به کارگردانی هرمز هدایت، «ماموریت حساس» به کارگردانی مجید مظفری، «بینوایان» به کارگردانی بهروز غریب‌پور، «ضیافت چای ژنرال‌ها» به کارگردانی رضا شالچی حضور داشت. «خاطرات هنرپیشه نقش دوم» و «بازار عاشقان» به کارگردانی هادی مرزبان، «گوریل پشمالو» به کارگردانی اکبر زنجانپور، «نادر شاه اکتور تئاتر» به کارگردانی جمشید جهانزاده و بازی در مجموعه‌های تلویزیونی «نابغه‌های قرن بیست و یکم» به کارگردانی حسین محب‌اهری، «همشهری» (طنز) به کارگردانی علیرضا مجلل، «روزهای به یاد ماندنی» به کارگردانی تورج منصوری، «بچه‌های خیابان» به کارگردانی همایون اسعدیان از جمله آثار وی است.

 

کریم اکبری مبارکه متولد سال ۱۳۳۲ بود که به دلیل ابتلا به کرونا درگذشت. «پهلوان اکبر می‌میرد» نوشته بهرام بیضایی به کارگردانی ابراهیم سخن‌سنج، «دیکته و زاویه» نوشته غلامحسین ساعدی به کارگردانی عبدالله اکبری، «جان‌نثار» نوشته بیژن مفید به کارگردانی عبدالله اکبری، «تیرکمان» نوشته محمود جعفری به کارگردانی عبدالله اکبری، «کوچ» نوشته و کارگردانی بهزاد فراهانی، «عروس» نوشته و کارگردانی بهزاد فراهانی، «نسل آواره» نوشته منوچهر شهپر به کارگردانی گروهی، «ارباب پونتیلا و نوکرش ماتی» نوشته برتولت برشت به کارگردانی محمد جعفری، «مرگ یزدگرد» نوشته و کارگردانی بهرام بیضایی، «خاک تا افلاک» به کارگردانی محمود فرهنگ، «در اعماق» نوشته ماکسیم گورکی به کارگردانی محمد کوثر، «پیتولاسیون» نوشته و کارگردانی نورالله حسین خانی، «سیمرغ سیمرغ» نوشته و کارگردانی قطب‌الدین صادقی، «یکی بود یکی نبود» نوشته و کارگردانی مجید سرسنگی، دستیار کارگردان در نمایش «اکبر آقا آکتور تئاتر» به کارگردانی اکبر عبدی و «آن شب که تورو زندانی بود» به کارگردانی مجید جعفری از جمله فعالیت‌های زنده یاد مبارکه در عرصه تئاتر ایران بوده است.

 

اکبری مبارکه در عرصه سینما نیز در فیلم‌های «مرگ یزدگرد»، «مقاومت»، «مسافران»، «دیدار»، «چند می گیری گریه کنی»، «روزهای زندگی»، «ترانه شرقی»، «قندون جهیزیه» و «عطر داغ» به ایفای نقش پرداخته بود. «بچه مهندس»، « «پشت بام تهران»، «خروس»، «جراحت»، «مختارنامه»، «امام علی (ع)» و «گرگ ها» از جمله مجموعه‌های تلویزیونی هستند که زنده یاد مبارکه بازی در آنها را در کارنامه کاری خود به ثبت رساند.

 

علی انصاریان تیرماه سال ۱۳۵۶ به دنیا آمد و یکی دیگر از هنرمندانی بود که بر اثر ابتلا به کرونا جان به جان آفرین تسلیم کرد. اولین نقش آفرینی انصاریان، به سریال کمدی «نقطه چین» در سال ۸۳ بازمی‌گردد؛ سریالی به کارگردانی مهران مدیری که این بازیکن فوتبال به عنوان مهمان در نقش خودش مقابل دوربین حاضر شد. بعد از سریال «نقطه‌چین» در کمدی شناخته شده دیگری با عنوان «زیر آسمان شهر» بازی کرد که این بار مهران غفوریان، کارگردانی آن را عهده‌دار بود. او این بار هم در نقش خودش و به عنوان خواهرزاده خانم فرامرزی در سری اول و دوم مقابل دوربین رفت. «چارخونه»، «خانه اجاره‌ای»، «محکومین» (سال ۹۶) و «کیمیا» (سال ۹۴) از دیگر مجموعه‌هایی بود که این بازیکن فوتبال به عنوان بازیگر در آن‌ها بازی کرد تا به تدریج در دنیای هنر هم خود را عنوان یک شخصیت معرفی کند. آخرین فعالیت بازیگری وی به بازی در فیلم سینمایی «رمانتیسیم عماد و طوبا» باز می گردد. درگذشت این هنرمند همزمان با برپایی سی و نهمین جشنواره فیلم فجر موجی از انتقادات اهالی سینما و رسانه نسبت به عدم رعایت پروتکل های بهداشتی در پشت صحنه فیلم ها و... در پی داشت.

 

علی برقی متولد سال ۱۳۵۷ دیگر هنرمندی بود که ابتلا به کرونا باعث مرگ وی شد. از مهمترین آثار این هنرمند می‌توان به بازیگری در سریال های «ویلای من»، «بچه مهندس» و «نون و ریحون» اشاره کرد. وی نخستین بار سال ۱۳۷۱ در فیلم «شرم» به کارگردانی کیومرث پوراحمد بازی کرده است. همچنین تا چندی پیش مشغول بازی در فیلمی به کارگردانی آرزو ارزانش بود که به جشنواره نرسید!

 

کامبوزیا پرتوی کارگردان و فیلمنامه نویس سرشناس سینمای ایران متولد سال ۱۳۳۴ دیگر هنرمندی بود که به دلیل ابتلا به کرونا جان خود را از دست داد. نگارش فیلمنامه فیلم سینمایی «محمد (ص)» به کارگردانی مجید مجیدی از واپسین یادگارهای کامبوزیا پرتوی در سینمای ایران بود. وی ساخت فیلم‌ هایی چون «افسانه دو خواهر»، «گربه آوازه خوان»، «گلنار»، «کافه ترانزیت»، «کامیون» و … را برعهده داشته است. این هنرمند همچنین فیلمنامه‌های مختلفی از جمله سریال «گل پامچال» و فیلم‌های «ایستگاه متروک»، «خیابان های آرام»، «دیشب باباتو دیدم آیدا»، «فراری» و… را به نگارش در آورده است. زنده یاد پرتوی سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه را برای فیلم‌های «من ترانه ۱۵ سال دارم»، «کافه ترانزیت»، «فراری» و «کامیون» از جشنواره فیلم فجر دریافت کرده بود.

 

پرویز پورحسینی بازیگر پیشکسوت سینما، تلویزیون و تئاتر کشور متولد سال ۱۳۲۰ بود که ۷ آذرماه ۹۹ به علت ابتلا به کرونا جان خود را از دست داد. در کارنامه کاری وی بازی در بیش از ۱۰۰ فیلم، تئاتر و سریال در همکاری با کارگردان‌های سرشناسی همچون علی حاتمی، بهرام بیضایی، حمید سمندریان، علی رفیعی، مسعود کیمیایی، احمدرضا درویش، داود میرباقری و کمال تبریزی ثبت شده است.

 

از جمله سریال هایی که پورحسینی در آنها ایفای نقش کرده می توان به «زهر کوی»، «امیرکبیر»، «روزی روزگاری»، «دومین انفجار»، «اتومبیل»، «تصویر یک رویا»، «بافته های رنج»، «روز ایپریت»، «حضرت مریم»، «همسفر»، «شب دهم»، «ملاصدرا»، «باران عشق» و «روزهای بیاد ماندنی» نیز اشاره کرد. وی با درخشش خود در جشنواره فیلم فجر توانست کاندیدای بهترین بازیگر نقش مرد برای فیلم های «اوینار» و «طلسم» شود. او همچنین برای بازی خوب خود در فیلم «مریم مقدس (س)» موفق به دریافت دیپلم افتخار از جشنواره فجر شد.

 

احمد پورمخبر دیگر بازیگر پیشکسوت و طناز سینما و تلویزیون بود که در سن ۸۰ سالگی دار فانی را وداع گفت؛ او نخستین بار در سال ۱۳۷۵ و در چند سکانس کوتاه برای مجید مجیدی و در فیلم «بچه‌ های آسمان» جلوی دوربین رفت اما شهرت اصلی او در سریال‌های طنز رضا عطاران به وجود آمد. پورمخبر در سریال‌هایی چون «متهم گریخت» و «ترش و شیرین» ایفای نقش کرده بود.

 

بهروز تقوایی بازیگر پیشکسوت نمایش‌ های ایرانی بود که سابقه بازی او در نمایش‌های لاله‌زار و طی دو دهه اخیر در گونه تئاتر آزاد احیاگر گونه «کمدی سفید» از شاخه‌های نمایش ایرانی چهارشنبه ۱۰ دی‌ماه به دلیل بیماری مزمنی که طی دو سال اخیر گریبانگیر وی شده بود درگذشت. تقوایی پیرو مکتب هنر نمایش‌های سنتی تهران بود هرچند که اصالتی آذری داشت. وی طی دهه ۶۰ و ۷۰ هم‌زمان با سال‌های فعالیت تماشاخانه‌های لاله‌زار مانند تماشاخانه نصر به شکل مستمر تجربه بازی با بزرگان نمایش سنتی و آئینی کشورمان چون زنده‌نام سعدی افشار را داشت. او همزمان با به محاق رفتن فعالیت‌های نمایشی در لاله‌زار و تعطیل شدن سالن‌های این منطقه وارد گونه تئاتر آزاد شد. تقوایی طی دهه ۸۰ و دهه ۹۰ به شکل مستمر در این‌گونه از آثار نمایشی مشغول فعالیت بود، هرچند که طی یکی، دوسال اخیر به سبب درگیری با بیماری کمتر به ایفای نقش می‌پرداخت.

 

عزت‌الله جامعی ندوشن متولد ۱۳۳۳ بود که علاوه بر تهیه کنندگی در بازیگری هم فعال بود و در دانشگاه نیز تدریس می کرد. تهیه کنندگی فیلم های سینمایی «کروکودیل»، «جان‌سخت»، «تب»، «چهار باندی»، «عشق شیشه‌ ای»، «فیلادلفی»، آثاری برجستۀ کارنامۀ سینمایی این بازیگر و کارگردان فقید را تشکیل می دهد.

 

چنگیز جلیلوند یکی از مشهورترین دوبلورهای کشور به شمار می‌رفت که او را به عنوان مرد حنجره طلایی می‌شناختند. این هنرمند مردمی در گویندگی‌هایش قابلیت تیپ سازی را داشت و می‌توانست صداهای مختلفی را به وجود آورد، به طوری که از خود آثار ماندگار و بی‌نظیری را بر جای گذاشت. او در ۱۳۳۹ خورشیدی در فیلم «سگ و مادر زن» برای نخستین‌بار در نقش اول فیلم صحبت کرد. این هنرمند چندی بعد تصمیم می گیرد تا به آمریکا مهاجرت کند و به مدت ۲۰ سال در این کشور اقامت گزیند. جلیلوند با بازگشت به کشور در ۱۳۷۷ خورشیدی فعالیت خود را از سرگرفت و همزمان با کار دوبله در چندین مجموعه تلویزیونی و فیلم سینمایی نیز به ایفای نقش پرداخت و همچنین مدیریت دوبلاژ را نیز برعهده داشت. در ۱۳۵۷ خورشیدی جلیلوند به عنوان دوبلور نمونه جهان منتخب شد. او بجای بازیگران مشهور خارجی بسیاری گویندگی کرده است.

 

صداپیشگی افرادی همچون مارلون براندو، پل نیومن، برت لنکستر، ماکسیمیلیان شل، ریچارد برتون، پیتر اوتول، یول براینر، کلینت ایستوود و دین مارتین از جمله فعالیت های جلیلوند به شمار می رود. تیپ سازی خلاقانه و ایده پردازی در نقش گوینده اصلی فیلم ها از دیگر کارهای این هنرمند ماندگار بود. او در حدود ۱۵۰۰ فیلم خارجی و ۸۰۰ فیلم ایرانی قبل و بعد از انقلاب اسلامی را صداپیشگی و به گفته خودش با تمام بازیگران هم ذات پنداری کرده است. او ۱۳ بار هم به جای ریچارد برتون حرف زده و ۱۴ بار به جای سلمان خان و ۱۴ بار به جای شان کانری صداپیشگی کرده است و البته صدایش را به جای این بازیگران را نیز شنیده ایم: کرک داگلاس، کلینت ایستوود، جان وین، گری گوری پک، رابرت دنیرو، کلارک گیبل و ...

 

جلیلوند در بیش از ۸۰ فیلم ایرانی به عنوان دوبلور و سرپرست گویندگان حضور داشته و حالا نام شخصیت های زیادی با صدای او پیوند خورده است. آن طور که خودش اظهار می دارد، نخستین تجربه دوبلوری اش به فیلم «چشمه عشاق» بر می گردد. آشنا ترین صدایی که هر مخاطب از جلیلوند به یاد می آورد در فیلم «کندو» است. او در «آقای قرن بیست و یکم و گنج قارون» حرف زده و در فیلم «ستارخان» علی حاتمی هم به جای عزت الله انتظامی صحبت کرده است. او در سال های اخیر به جای محمدرضا گلزار در فیلم سلام بمبئی و حامد بهداد در فیلم جرم صداپیشگی کرده است. صحبت به جای سعید راد در «سفر سنگ» را هم نباید فراموش کرد.

 

عباس جوانمرد بازیگر و کارگردان تئاتر متولد سال ۱۳۰۷ بود. تحصیل در رشته بازیگری را در سال ۱۳۳۲ در «هنرستان هنر پیشگی» در تهران آغاز کرد. او در سال ۱۳۳۴ دوره کارگردانی و بازیگری را، زیر نظر پروفسور دیویدسون در دانشگاه تهران گذراند و در همان سال گروه هنر ملی را با تنی چند از همفکران خود، در خانه شاهین سرکیسیان بنیان نهاد. در سال ۱۳۳۷ دوره‌های آموزش گویندگی و کارگردانی را در تلویزیون ملی ایران تشکیل داد و در سال ۱۳۳۹ سازمان تئاترهای تلویزیونی را در قالب شش گروه تئاتری به سرپرستی عزت‌الله انتظامی، علی نصیریان، جعفر والی، موحد دیلمقانی، رکن‌الدین خسروی و خودش راه‌اندازی کرد. اولین تله‌تئاتر پخش شده از تلویزیون ملی ایران «مارگریت» نوشته آرمان سالاکرو ترجمه شاهین سرکیسیان به کارگردانی عباس جوانمرد بوده‌است. عباس جوانمرد در زمینه تئاتر و نمایش پژوهش‌هایی دارد که در برگیرنده ریشه یابی تئاتر اروپا و ایران است و نه تنها در رسانه‌های فارسی‌زبان، بلکه در دانشنامه‌ها، جنبش‌های هنری و ایران‌شناسی در سرتاسر جهان به ثبت رسیده و بازتاب داشته‌است.

 

کیهان خسروانی از اوایل دهه۶۰ مسیٔولیت فنی و مدیریت «مرکز خدمات صنایع فیلم ایران» را برعهده داشت. او آدمی اهل مطالعه بود و زبان انگلیسی را خوب می‌دانست. مرحوم خسروانی از اطلاعات و دانش فنی خوبی نیز برخوردار بود. با تجارب و سوابق اجرایی که داشت، مدیریتی مسلط، بسیار مقتدر و منظم در عین حال مبادی آداب آن‌طور که نیاز اداره یک لابراتوار فیلم بود. خسروانی در مرحله اجرای طرح توسعه و تجهیز لابراتوار بدیع در دوره گذار فیلمسازی به عصر دیجیتال زحمات و دل‌سوزی بسیاری را متحمل شد. حتی پس از دوران توقف فعالیت‌های لابراتوار بدیع نیز برای واگذاری، انتقال، نصب و راه‌اندازی تجهیزات فنی لابراتوار در فیلمخانه ملی ایران، بسیار مسئولانه، مشتاقانه و دلسوزانه عمل کرد.

 

ماهچهره خلیلی بازیگر سینما و تلویزیون متولد ۱۳۵۵ و نوه دختری زنده یاد پروین سلیمانی بازیگر فقید کشورمان بود. ماه چهره خلیلی در فیلم‌های مختلفی از جمله «نقاب» و سریال‌هایی، چون «مرضیه»، «کلاه پهلوی»، «در چشم باد» و «مختارنامه» به ایفای نقش پرداخته بود. وی در سال ۱۳۸۲ برای اولین فعالیت سینمایی خود جهت بازی در فیلم «چشمان سیاه» پس از ۲۲ سال به ایران آمد و دوره دیگری از بازیگری و کارگردانی را در مؤسسه سمعی و بصری استاد سمندریان در سال ۸۴ پشت سر گذاشت.

 

کیومرث درم بخش دیگر سینماگری بود که به دلیل ابتلا به کرونا جان خود را از دست داد. وی در ۱۳ سالگی به فراگیری هنر عکاسی پرداخت و در ۱۸ سالگی به شکل حرفه‌ای عکاسی می‌کرد. وی در سال ۱۹۶۸ به فرانسه رفت و همانجا بود که به سینما علاقمند شد. با دیدن فیلم‌های برادران لومیر و روبر برسون این اشتیاق شکل گرفت. درم بخش همزمان با عکاسی به تحصیل ادامه داد و در رشته سینما فارغ التحصیل شد، بعد به ایران بازگشت و به عکاسی در سینما پرداخت. عکس‌های او از فیلم‌های «تنگسیر» و «گوزن‌ ها» از آثار او در آن دوران به شمار می‌آیند. وی اولین فیلم مستند خود را با نام «جرس» در سال ۱۳۵۱ ساخت و ۲ سال بعد تنها فیلم داستانی خود را با نام «بوف کور» ساخت و با این فیلم به شهرت رسید.

 

غلامرضا سرکوب یکی دیگر از هنرمندان پیشکسوتی بود که در سال ۹۹ دیده از جهان فرو بست. وی بازیگر فیلم سینمایی «قیصر» بود و سینما را با «شب‌نشینی در جهنم» آغاز کرد اما با ایفای نقش رحیم آق‌منگل در «قیصر» به یکی از شمایل‌های نقش منفی سینمای ایران تبدیل شد.

 

سوسن سلیمی متولد ۱۳۲۳ بود و در فیلم های دهه ۶۰ به ایفای نقش پرداخته است. سوسن تسلیمی حرفه بازیگری را از سال ۱۳۶۶ با بازی در فیلم «پرستار شب» به کارگردانی محمدعلی نجفی آغاز کرد و با ایفای نقش در فیلم مهدی فخیم‌زاده با عنوان «شتابزده» به چهره‌ای شناخته شده مبدل شد. سوسن در طی سه دهه حضور در عرصه بازیگری سینما با فیلم‌سازان به‌نامی چون حبیب کاووش، محمدرضا اعلامی، ‌ علیرضا داوودنژاد، مسعود کیمیایی و تهمینه میلانی همکاری کرده است. سلیمی علاوه بر بازیگری فعالیت در رشته طراحی صحنه و لباس را نیز از سال ۱۳۶۷ با «سرب» ساخته مسعود کیمیایی شروع کرده بود. از فیلم‌های این بازیگر قدیمی می‌توان از «نیمه پنهان»، «عاشقانه»، «مرسدس»، «عشق طاهر»، «افعی» نام برد.

 

مسعود سمیعی نمایشنامه نویس، منتقد و کارگردان پیشکسوت تئاتر کشورمان بود که در سن ۶۷ سالگی درگذشت. سمیعی هنرمند عرصه تئاتر و از رزمندگان دفاع مقدس بود، که حدود ۴۰ سال در عرصه هنرهای نمایشی، به نمایشنامه نویسی و کارگردانی فعالیت داشت. او نویسنده بیش از ۳۰ نمایشنامه حرفه‌ای بود. سمیعی که از عوارض حملا شمیایی رزیم بعث عراق در دوران دفاع مقدس رنج می‌برد، خالق نمایشنامه‌های «زیباترین سکوت»، «اتاق شماره ۱۳» و «مردی در آینه» بود. او در فیلم «خاک» به کارگردانی مسعود کیمیایی نقش کوتاهی بازی کرده بود.

 

خسرو سینایی متولد سال ۱۳۱۹ در شهر ساری بود که به علت ابتلا به کرونا درگذشت. او در دانشگاه فنی شهر وین به تحصیل در رشته معماری پرداخت و همزمان در آکادمی موسیقی و هنرهای نمایشی در رشته آهنگسازی تحصیل کرد. پس از آن در رشته فیلمسازی در همان دانشگاه شروع به تحصیل کرد. زنده‌یاد سینایی در سال ۱۳۴۶ در رشته‌های کارگردانی فیلم و تلویزیون و فیلمنامه‌نویسی فارغ‌التحصیل شد. پس از آن، به ایران بازگشت و فعالیت‌هایش را به‌عنوان فیلمساز در وزارت فرهنگ و هنر و به‌عنوان فیلمنامه‌نویس، کارگردان، آهنگساز فیلم و تدوینگر در تلویزیون ملی ایران آغاز کرد. او نشان «شوالیه جمهوری لهستان» را در سال ۱۳۸۷ و نشان «افتخار هنرمند» را در سال ۱۳۸۹ برای فیلم بلند مستند «مرثیه گمشده» درباره پناهندگان لهستانی که طی جنگ جهانی دوم وارد ایران شدند، از وزارت فرهنگ جمهوری لهستان دریافت کرد. «عروس آتش» یکی از آثار سینمایی مطرح این فیلمساز است.

 

سیامک شایقی یکی دیگر از فیلمسازان نام آشنای سینمای ایران بود که به دلیل ابتلا به سرطان دار فانی را وداع گفت. او فیلم‌های خاطره‌انگیزی را در کارنامه کاری خود دارد از جمله «جهزیه‌ای برای رباب»، «در کمال خونسردی» و «باغ فردوس پنج بعدازظهر»، «مادرم گیسو»، «خواب زمستانی»، «ماه در جنگل»، «ابرهای ارغوانی»، «ستاره و الماس» و «شراره» فیلم‌ های این کارگردان هستند.

 

علی اصغر شهبازی متولد سال ۱۳۰۱ برای اولین بار در فیلم «زیر درخت هلو» جلوی دوربین رفت و در سال ۸۹ در «جدایی نادر از سیمین» اصغر فرهادی درخشید و همراه با دیگر بازیگران فیلم جایزه مشترک بازیگری جشنواره برلین را کسب کرد. علی اصغر شهبازی صبح روز نهم آذرماه به دلیل ایست قلبی و کهولت سن دارفانی را وداع گفت.

 

قدرت الله صالحی هنرمند پیشکسوت عرصه تئاتر، سینما و تلویزیون سال ۱۳۳۱ در گرگان به دنیا آمده بود. او در نمایش‌ها، فیلم‌های سینمایی و سریال‌های زیادی نقش‌آفرینی کرده بود. بازی در سریال‌های «خانه‌ای در تاریکی» و «ولایت عشق» بخشی از کارنامه تلویزیونی او است. از فیلم‌های سینمایی این بازیگر می‌توان به «سراب» و «مزرعه پدری» اشاره کرد. او در عرصه تئاتر هم دست پری داشت و در نمایش‌های زیادی در جایگاه کارگردان و بازیگر نقش آفریده بود.

 

سیامک صرافت کارگردان بسیاری از فیلم ها و سریال های تلویزیونی از جمله هنرمندانی بود که در سال ۱۳۹۹ چهره در نقاب خاک کشید. صرافت کارگردانی سریال‌ها و فیلم‌های تلویزیونی همچون «انحراف»، «پشت ابرها شهری‌است»، «دربند اروند»، «نیمه شب»، «روح الله»، «این هفت نفر» به عنوان برعهده داشته است.

 

سیدجلال طباطبایی بازیگر سینما و تلویزیون بود که بر اثر سکته قلبی درگذشت. از مهم‌ترین آثار سید جلال طباطبایی می‌توان به بازیگری در سریال «شب‌های برره»، سریال «خانه به‌دوش» و سریال «ترش و شیرین» اشاره کرد. سید جلال طباطبایی در سال ۱۳۸۴ دوره پرتلاشی را در عرصه سینما و تلویزیون گذراند و در آثار مهمی بازی کرد. او در این سال با بازی در ۲ سریال مهم تلویزیون خود را به مردم معرفی کرد. آثار مهم سید جلال طباطبایی در این سال، بازیگری در سریال «شب‌های برره» به کارگردانی مهران مدیری و سریال «متهم گریخت» به کارگردانی رضا عطاران و محمود رضایی بود.

 

منوچهر طیاب متولد سال ۱۳۱۶ در تهران، دانش‌آموخته رشته معماری در دانشگاه فنی وین و فارغ‌التحصیل کارگردانی سینما و تلویزیون از دانشکده سینمایی آکادمی دولتی موسیقی و هنرهای نمایشی اتریش بود. او از سال ۱۳۴۲ با ساخت فیلم «سفال» به حرفه مستندسازی روی آورد و در ۵۷ سال اخیر، نزدیک به ۱۰۰ فیلم در زمینه میراث فرهنگی و تاریخی را کارگردانی کرده است. سال گذشته و در جریان برگزاری سیزدهمین دوره جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت»، ضمن نکوداشت منوچهر طیاب و نمایش آثار منتخب وی از این پیشکسوت سینمای مستند با اهدای نشان فیروزه قدردانی شده بود.

 

اکبر عالمی متولد تیرماه ۱۳۲۴ در اهواز، مجری و کارشناس تلویزیون، استاد دانشگاه تربیت مدرس و کارگردان ایرانی بود که غالب کارهای وی در ژانر مستند عرضه شده‌اند. وی فارغ‌التحصیل رشتهٔ سینما از دانشکده هنرهای دراماتیک و دارای مدرک دکترای سینما از انگلستان است. او از سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۶ عضو فرهنگستان هنر و فرهنگستان زبان و ادب فارسی بوده ‌است. عالمی که برای ساخت فیلم مستندی در مورد بیماری کرونا به یکی از بیمارستان‌های تهران رفته بود، به این بیماری دچار و از روزهای آغازین مهر جاری در بیمارستان بستری شده بود و در نهایت به علت ابتلا به این ویروس منحوس جان سپرد.

 

اصغر عبداللهی سال ۱۳۳۴ در آبادان به دنیا آمد و با وجود ناتمام ماندن دوران تحصیل در رشته نمایشنامه‌نویسی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به یکی از چهره‌های نامدار و درخشان عرصه ادبیات داستانی و فیلمنامه‌نویسی ایران تبدیل شد. زنده‌یاد عبداللهی داستان‌نویسی را از ۲۶ سالگی برای نوجوانان آغاز و در دهه ۱۳۶۰ دو مجموعه داستان کوتاه منتشر کرد. همزمان وارد دنیای سینما شد و سال ۶۵ برای «حریم مهرورزی» ناصر غلامرضایی فیلمنامه نوشت. «جهیزیه‌ای برای رباب»، «جستجو در جزیره»، «خانه خلوت»، «بندر مه‌آلود»، «در کمال خونسردی»، «به خاطر هانیه»، «خواهران غریب»، «مرسدس»، «غریبانه»، «عینک دودی» و «خداحافظی طولانی» از جمله فیلمنامه‌های مهم کارنامه اوست.

 

همایون رضا عطاردی هنرمند متعهد و انقلابی سینما و تلویزیون که چندی پیش بر اثر ابتلا به ویروس کرونا در بیمارستان بستری شده بود، صبح جمعه دار فانی را وداع گفت. او کار حرفه‌ای خود را از سینما آغاز کرد و سال ۱۳۷۲ در فیلم «راننده‌ سفیر» به کارگردانی حبیب‌الله بهمنی و شفیع آقامحمدیان به عنوان آهنگساز فعالیت کرد. البته یکی از ویژگی‌های حرفه‌ای مرحوم عطاردی فعالیت و حضور همزمان او هم در تلویزیون و هم در سینما بود. به نحوی که وی در سال ۱۳۸۵ دوره‌ی پرتلاشی را در عرصه سینما و تلویزیون گذراند و در تولید ۲ سریال مهم تلویزیون حضور داشت. آثار مهم مرحوم عطاردی در این سال، فعالیت در سریال ۲۳‌ گرم به کارگردانی جواد مزدآبادی و فعالیت در سریال «آدمخوار» به عنوان آهنگساز محسوب می‌شود. همچنین حضور فعال این هنرمند متعهد در عرصه تهیه کنندگی سینما سبب تولید فیلم سینمایی «زندگی» به کارگردانی «جلیل سامان» شد. اثری که موفق به کسب جایزه ویژه هیات داوران از بیست و هشتمین جشنواره فیلم فجر شد.

 

بهنوش فرهودی یکی از دوبلورها و صداپیشگان نام آشنای صدا و سیما بود که توانسته بود طی یک دهه اخیر آثار مختلف و موفقی از خود به جای بگذارد. او فعالیت در دوبلاژ و گویندگی را از سال ۸۶ در کارنامه خود داشت که بر اثر سرطان درگذشت. زنده‌یاد بهنوش فرهودی دارای تحصیلات حسابداری بود و پس از پایان تحصیلات دانشگاهی، بر اساس علاقه و ذوق هنری در زمینه دوبله و صداپیشگی مشغول به فعالیت شد. آغاز فعالیت‌های فرهودی به تیزرها و آگهی‌های تبلیغاتی صدا و سیما باز می‌گشت اما در ادامه با ورورد به عرصه دوبله و صداپیشگی در آثار متعددی ایفای نقش داشت که از مهم‌ترین آن آثار می‌توان به «خانه پوشالی»، «کماندار»، «گمشدگان»، «ماشین‌ها ۲» و «آنابل» اشاره کرد.

 

محمود فلاح تهیه‌کننده باسابقه تلویزیون که سریال‌هایی همچون «مختارنامه» و «تفنگ سرپر» را تولید کرده بود نیز سال ۹۹ درگذشت. وی ۷۵ سال پیش در سبزوار به دنیا آمد. او در سال ۱۳۴۷ به جمع کارمندان سازمان رادیو و تلویزیون سابق پیوست و به عنوان تنظیم کننده واحدهای سیار و برنامه‌ریز رپورتاژ، به کار پرداخت. او در ۱۲ بهمن ۵۷، در جریان بازگشت امام خمینی(ره) به ایران و سخنرانی در بهشت زهرا، پوشش تصویری مراسم را برعهده داشت. بعد از انقلاب، محمود فلاح در بخش‌های مختلف سازمان صداوسیما به فعالیت پرداخت و سال‌ها مدیرکل تولید این سازمان بود. تجهیز و اعزام ده‌ها گروه به خطوط مقدم در زمان جنگ تحمیلی از جمله کارهای اوست. فلاح در سال ۷۵ بازنشسته شد، اما به همکاری‌اش با سازمان در قالب مشاور و تهیه‌کننده ادامه داد. این تهیه‌کننده، در جریان تهیه سریال «مختارنامه» دو بار سکته قلبی کرد.

 

یوسف قربانی بازیگر پیشکسوت و پرکار سینما و تلویزیون به دلیل ناراحتی قلبی و در سن ۸۴ سالگی از دنیا رفت. او در فیلم‌های گوناگونی ایفای نقش کرده بود. از جمله مهمترین‌های فیلم‌های کارنامه هنری او «اخراجی‌ها ۲»، «شام عروسی»، «انتخاب»، «باران»، «چند میگیری گریه کنی» و ... بوده است.

 

محمدعلی کشاورز یکی از چند بازیگر مطرح و نسل اول تئاتر ایران و فعال در حوزه های دیگر نمایشی از جمله سینما و تلویزیون در ۲۶ فروردین ۱۳۰۹ در اصفهان متولد شد. این هنرمند که دارای نشان درجه یک فرهنگ و هنر بود، در سینما، تئاتر و تلویزیون بارها در نقش‌ها و ژانرهای گوناگون حضور داشته است. این هنرمند ایفاگر نقش‌های ماندگاری در تاریخ سینما بوده است که از جمله آنها فیلم‌های «خشت و آینه»، «آقای هالو»، «رگبار»، «صادق کرده»، «شطرنج باد»، «کمال‌الملک»، «مردی که موش شد»، «کفش‌های میرزا نوروز»، «مادر»، «پول خارجی»، «دلشدگان»، «روز واقعه»، «ناصرالدین شاه اکتورسینما»، «خسوف»، «زیردرختان زیتون»، «غزال» بوده است. استاد کشاورز اوایل خردماه جاری به دلیل عارضه کلیوی و بالا رفتن سطح کراتین خون در بیمارستان بستری شد و بلافاصله مراحل درمانی خود را زیر نظر تیم پزشکی آغاز کرد. پس از آن وی به دلیل عفونت ریه در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شد. بازی در سریال «پدرسالار» و در نقش «پدرسالار» یکی از ماندگارترین نقش آفرینی های این هنرمند بود که همچنان در اذهان عموم مردم ماندگار شده است.

 

مسعود کلانتری از بنیانگذاران استودیو فیلمساز بود که به دلیل مبتلا شدن به ویروس کرونا در آمریکا درگذشت. فیلم «جدایی نادر از سیمین» از آخرین فیلم‌هایی بود که خدمات لابراتواری آن در این مرکز انجام شد. در این سال‌ها مرحوم کلانتری در کنار بیژن جباری مسئولیت مدیریت لابراتوار فیلمساز را به عهده داشت.

 

صدیقه کیانفر متولد ۱۳۱۱ بود و فعالیت هنری خود را از سال ۱۳۳۶ در رادیو شروع کرده بود. وی در طول عمر هنری خود در آثار سینمایی متعددی از جمله «هامون»، «آپارتمان شماره ۱۳»، «مأموریت آقای شادی»، «همسر» و «من زمین را دوست دارم» ایفای نقش کرده بود. «بچه های کوچه دوستی» هنگامه مفید، «همه بچه های من» مرضیه برومند، «بی گناهان» احمد امینی، «میوه ممنوعه» حسن فتحی و «رسم عاشقی» سعید سلطانی نیز از جمله مجموعه های تلویزیونی هستند که صدیقه کیانفر در آن ها به ایفای نقش پرداخته بود. حضور در نمایش های «دریاچه پنهان» مسعود دلخواه و «هایلایت» سوسن پرور از جمله تجربیات تئاتری زنده یاد کیانفر بودند.

 

سیروس گرجستانی متولد ۱۳۲۳ که بر اثر سکته قلبی درگذشت. گرجستانی بازیگر باسابقه و قدیمی سینما و تلویزیون است که در سریال‌های طنز و مجموعه‌های نمایشی مختلفی به ایفای نقش پرداخته است. از جمله سریال‌های مطرح این بازیگر می‌توان به همکاری‌اش با رضا عطاران در مجموعه «متهم گریخت» و همچنین ایفای نقش در سریال‌های «زن بابا» و «گاوصندوق» اشاره کرد.

 

بهمن مفید که در یکسال گذشته از بیماری سرطان ریه رنج می‌برد در سن ۷۸ سالگی در منزل خود در تهران درگذشت. از آثار مشهور بهمن مفید، بازی در تئاتر «شهر قصه» به کارگردانی بیژن مفید است. نقش تمثیلی «دهباشی» در نمایش ضیافت به کارگردانی بهرام بیضایی نیز از دیگر آثار معروف اوست. او در ۷۰ فیلم بازی کرده است که «قیصر»، «داش آکل»، «طوقی» و «سرود تولد» برخی از آنها هستند.

 

محمدحسین نورشاهی مجری تلویزیون و گوینده پیشکسوت رادیو در ۷۰ سالگی بر اثر ابتلا به کرونا دار فانی را وداع گفت. زنده‌یاد نورشاهی گوینده برنامه «قرار بی‌قراران» رادیو ایران در سحرهای ماه مبارک رمضان بود. همچنین در برنامه‌های مختلف رادیویی و تلویزیونی از جمله «همراه با مردم، همگام با مسئولین» به اجرای برنامه می‌پرداخت. او مدتی را هم در بنیاد شهید و امور ایثارگران مشغول به فعالیت بود