به گزارش صابرنیوز به نقل از پايگاه اطلاع رساني آثار حضرت آيت الله مصباح يزدي، رئيس مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) قم در ديدار با جمعي از فعالان فرهنگي با اشاره به رشد جامعه امروزي و بالا رفتن قدرت درك افراد گفت: امروز جواناني، انجام تكاليف اجتماعي را وظيفه شرعي خود مي دانند و براي آن زحمت مي كشند. البته اين رشد و درك تا حد زيادي مرهون رهنمودهاي مقام معظم رهبري و يكي از بركات ايشان است.
آيت الله مصباح يزدي با اشاره به رشد جوامع و پيچيده شدن امور و در نتيجه نياز به كار تشكيلاتي اظهار داشت: پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله در ابتداي تشكيل حكومت اسلامي همه كارهاي مربوط به حكومت را خودشان انجام مي دادند، اما در زمان اميرمؤمنان عليه السلام شاهد هستيم كه ايشان با پيشرفت ها و گسترش امور نمايندگان مختلفي براي امور داشتند.
وي با بيان اين كه در اسلام ارزش هايي كلي وجود دارد كه قبض و بسط آن ها تابع شرايط زماني و مكاني است، ادامه داد: گاهي بايد تشكيلاتي شكل گرفته و در تكاليف اجتماعي تقسيم كار صورت بگيرد. بايد توجه داشت وقتي گفته مي شود، براي انجام برخي تكاليف اجتماعي، تشكيلات لازم است، بدعت نيست؛ بلكه همان مفهوم «ولتكن منكم امة يدعون الي الخير» است. انجام وظيفه كلي است و شكل آن در شرايط مختلف، تفاوت خواهد داشت.
استاد حوزه علميه قم با اشاره به ظرافت هاي انجام تكاليفي مانند امر به معروف و نهي از منكرادامه داد: اگر بنا باشد كه هر كسي به هر زبان و ادبياتي نسبت به مسؤولان، امر به معروف و نهي از منكر كند در بسياري از موارد سبب اهانت مي شود و آثار سويي به بار مي آيد.
و با اشاره به اين كه اگر امر به معروف و نهي از منكر با شيوه صحيح، مؤدبانه و بدون اغراض مادي گرايانه باشد، احتمال تأثير آن بيشتر خواهد بود، ادامه داد: در اين مسير و براي ايجاد تشكيلات، كساني مي توانند با شما همكاري كنند كه هم آگاهي ديني و هم بصيرت اجتماعي داشته باشند. چه بسا افرادي نيت صحيح داشته باشند، اما در معرفت ديني يا بصيرت سياسي شان كمبود داشته باشند.
اين فيلسوف و متفكر اسلامي با اشاره به لزوم كسب بصيرت اظهار داشت: امروز كسب اطلاعات اجتماعي، يك نوع تكليف است، البته نبايد افراط و تفريط شود. انسان، بايد وقتش را مديريت كند كه به ساير كارها هم برسد. به عنوان نمونه شهيد بهشتي به عنوان يك شخصيت ممتاز وقت خود را به گونه اي تنظيم كرده بود كه وقتي كه براي صرف ناهار قرار داده است، همراه با گوش كردن اخبار از راديو باشد.
آيت الله مصباح با اشاره به نمونه هايي از برنامه ريزي و قدرت شهيد بهشتي ادامه داد: امروز شرايط به گونه اي است كه هيچ كس نمي تواند از وظايف اجتماعي، شانه خالي كرده و به عبادات و فقه فردي بپردازد.
وي افزود: شايد در گذشته اگر مرجع تقليدي در مسأله سياسي اظهار نظري مي كرد، مطرود تلقي مي شد؛ اين امام(ره) بود كه كاري كرد كارستان و به جامعه فهماند كه تكاليف اجتماعي بخش اعظم فقه را تشكيل مي دهند و حتي برخي تكاليف اجتماعي از نماز هم واجب تر است.
اين استاد اخلاق در بخش ديگري از سخنانش اظهار داشت: اولين نكته كه بايد در تشكيلات رعايت شود، اخلاص در نيت است؛ كار ديني كه مي خواهد براي خدا انجام شود، بدون نيت خالص به جايي نمي رسد. بسياري از كارهاست كه براي آن بودجه هاي كلان و سنگين در نظر گرفته شده است، اما بازدهي چنداني نداشته است؛ اما كارهايي كه با اخلاص بوده است، به مراتب تأثيرگذار بوده است.
وي افزود: نمونه بارز آن، شخص حضرت امام(ره) بود كه يك زندگي ساده زاهدانه را به سختي مي گذراند؛ حتي در آغاز نهضت دفتري براي مراجعات نداشت. هر چند به مرور به يك مدرس برجسته حوزه تبديل شده بودند، اما اجازه نمي دادند كه به عنوان مرجع به ايشان نگريسته شود؛ امام(ره) با ياراني كه به تعبير خودشان از پا برهنگان بودند بدون داشتن بودجه، حزب سياسي و امكانات، حركتي را شروع كرد و به جايي رسيد كه بركاتش به اقصي نقاط عالم رسيد. مي توان گفت: تنها دارايي امام(ره) اخلاص امام بود.
آيت الله مصباح با اشاره به اين كه امام(ره) كارهايش را فقط براي رضاي خدا انجام مي داد، افزود: امام(ره) از صبح كه از خواب بيدار مي شد به دنبال اين بود كه خدا از او چه مي خواهد و تا هنگام خواب، نيز همين نيت را داشت؛ هيچ چيزي جز كار براي رضاي خدا، برايش اهميت نداشت.
وي با اشاره به ماجراي از دست دادن فرزندشان سيد مصطفي اظهار داشت: براي درك بهتر واكنش امام(ره) نسبت به شهادت فرزندشان بايد اين نكته را در نظر داشت كه نه ما مي توانيم به خوبي آقا سيدمصطفي را بشناسيم و نه مي توانيم رابطه عميق ايشان با امام(ره) را درك كنيم؛ اما وقتي خبر شهادت ايشان را آوردند، امام(ره)، حتي قطره اشكي نريختند، بلكه آن را از الطاف خفيه الهي دانستند.
استاد اخلاق حوزه علميه قم با تأكيد مجدد بر نيت خالص افزود: بعد از نيت، در كيفيت عمل نيز بايد سعي كنيم كه از افراط و تفريط پرهيز كنيم؛ البته گاهي در مصاديق افراط و تفريط تشكيك مي شود و به كساني كه در خط اسلام ثابت قدم بوده و از افراط و تفريط پرهيز مي كنند، تندرو مي گويند، در حالي كه اين مسأله، اولين مراتب اعتدال است.
وي با اشاره به اركان كار اجتماعي اظهار داشت: نبايد انتظار داشت كه همه انسان ها، مثل هم كار بكنند؛ افراد با توجه به شرايط زماني و مكاني و جايگاهشان، وظايف مختلفي دارند. در اصل دين، نبايد اختلاف كرد، اما در انجام وظيفه در دين، قرار نيست همه يكسان باشند. از طرفي چارچوب كلي بايد مشخص شود كه از خط قرمزها عبور نشود و از طرف ديگر بايد در درون چارچوب، انعطاف وجود داشته باشد.
آيت الله مصباح يزدي با بيان اين كه با تفرّق هيچ كار اجتماعي پيش نمي رود، اما با ولنگاري و بدون ضوابط هم كاري پيش نمي رود، ادامه داد: لذا بايد چارچوبي داشت كه همه كساني كه در اين چارچوب عمل مي كنند، را در بر بگيرد و هم چنين دانست كه در اين چارچوب، انعطاف وجود دارد؛ چرا كه افراد مثل هم نيستند و شكل عملشان نيز همانند هم نيست. اما بايد بناي اعضا بر اين باشد كه مسير درست را بپيمايند و اصلح را انتخاب كنند.
وي افزود: در صوتي كه اين شرايط وجود داشته باشد، اعضا بايد آمادگي داشته باشند كه در برخي موارد اختلافي، گذشت كنند؛ رعايت نظر اكثريت به اين معنا صحيح است؛ يعني ابتدا يك جمعي كليات مسأله را پذيرفته باشند و بنايشان نيز بر اين باشد كه مسير صحيح را انتخاب كنند، در اين صورت و در موارد اختلاف سليقه، نظر اكثريت پذيرفته شود؛ اما اين كه اصل شناخت حق را متوقف بر نظر اكثريت بدانيم، اشتباه است.
